ماهنامه اقتصادی سیاسی گذار

گذار 4



شماره مهر ماه ماهنامه اقتصادی و سیاسی گذار منتشر شد. بخ استش اقتصاد در این شماره بحران دارو را مورد بررسی قرار داده و تلاش کرده ضمن ارائه تصویری از واقعیات موجود در بازار دارو، ریشه ها و علل بروز مشکل در این زمینه را شناسایی کند. در ورودی این پرونده با عنوان «درد بی درمان دارو» آمده است: «افزایش هزینه های درمان، یعنی خروج تعداد زیادی از مردم از این بازار؛ خروج مردم از این بازار یعنی تعویق درمان، تعویق درمان یعنی پیشرفت بیماری، پیشرفت بیماری یعنی کمتر شدن احتمال بازیافتن سلامت و این همه یعنی در یک دوره 10 ساله، ایران با اپیدمی بیماران صعب العلاج مواجه است. فقط مرگ بیماران نیست که نگرانی می آفریند؛ پاشیدن خانواده و اپیدمی افسردگی را هم باید مد نظر داشت و نگران سرنوشت توسعه کشور شد.»
«داغ دارو» نگاهی دارد به بازار داروی بیماران خاص. در این گزارش جدولی آمده که نشان می دهد برخی اقلام دارویی بیماران خاص تا 400 درصد رشد داشته است. دکتر محمدرضا واعظ مهدوی، رئیس اسبق سازمان بیمه خدمات درمانی، در مقاله ای با عنوان «ریشه های بحران» نشان داده که سیاستگذاری غلط دولت دهم سبب افزایش میزان واردات، کاهش تولید داخل، گران شدن خدمات پزشکی و... شده است.
گزارش هایی از رواج فروش کلیه و کبد، گزارش هایی از بازار تجهیزات پزشکی و شیرخشک، یادداشت و گفت و گو با رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس و مدیرعامل داروسازی داروپخش مطالب دیگر بخش اقتصادی را تشکیل می دهد. از نکات جالب مورد اشاره دکتر ناصر نقدی در مصاحبه اش با «گذار» این است که فرهنگ مصرف داروی خارجی با این تصور غلط که به صرف تولید در اروپا یا امریکا موجب اثربخشی بهتر است، سبب دو چندان شدن مشکل داروسازان داخلی شده است.
در بخش سیاسی، سه موضوع مورد توجه قرار گرفته است؛ تغییر تاکیتیک های دیپلماسی کشور به بهانه ارجاع پرونده هسته ای از شورای امنیت ملی به وزارت خارجه، نگاهی به زمینه های سیاست زدگی دانشگاه ها و تحولات مصر. پرونده نخست «بازی ظریف» نام دارد؛ گزارشی از دیپلمات اول های ایران پس از انقلاب (شامل کریم سنجابی، مهدی بازرگان، ابراهیم یزدی، ابوالحسن بنی صدر، میرحسین موسوی، علی اکبر ولایتی، کمال خرازی، منوچهر متکی، علی اکبر صالحی و محمدجواد ظریف)، گفت و گو با مجید تفرشی، گزارشی کوتاه از روند خروج و بازگشت پرونده هسته ای، یادداشتی از داود هرمیداس باوند، مقاله ای از سوزان ملونی از کارشناسان آمریکایی خاورمیانه با عنوان «پرونده هسته ای در دستان ایرانی محبوب واشنگتن» و یادداشتی از حسین نقاشی مطالب این پرونده را تشکیل می دهد.
«آزادی دانشگاه، دانشگاه آزاد» موقعیت و شرایط وزرای علوم پس از انقلاب را واکاوی کرده است تا نشان دهد چگونه غیرسیاسی ترین وزارتخانه کشور، به یکی از سیاسی ترین آنها تبدیل می شود. «فصل سیاست در درس علوم» و گزارش های تک صفحه ای از هر یک از وزرا، گفت و گو با دکتر نجفقلی حبیبی و دکتر علی عباسپور تهرانی و روایتی از آنچه در 4 سال اخیر بر دانشگاه آزاد گذشت، مجموع مطالبی است که در این پرونده درج شده.
قسمت سوم بخش سیاسی، «آینده سرزمین اهرام» را مورد توجه قرار داده و تلاش می کند وضعیت مصر پسا مرسی را پیش بینی کند.   

گذار 2

شماره دوم ماه نامه اقتصادی سیاسی گذار منتشر شد. در این شماره، با توجه به ورود آیت الله هاشمی رفسنجانی به عرصه رقابت انتخابات یازدهم ریاست جمهوری، عکس جلد و تیتر اصلی مجله به او اختصاص یافته است. «خروج از اغما؛ بازگشت مصلحت به عرصه سیاست» عنوان یادداشتی است به قلم سیدمحمدمهدی طباطبایی، رئیس شورای سیاست گذاری ماهنامه، درباره بایدها و نبایدهای حضور هاشمی در انتخابات. در فراز پایانی این یادداشت تحلیلی آمده است: «آیت­ الله هاشمی رفسنجانی به­ عنوان منادی جریان اعتدال نه چهره ناشناخته ­ای است و نه تجربه نشده. به تناسب حضور مستمر وی در حوزه­ های مختلف چه در مجلس، چه در تصدی دولت و چه پس از آن به­ مثابه مشاوری معتمد، خرده­ هایی بر وی می ­توان وارد دانست. هاشمی نه قهرمان است و نه منجی. به ­سان هر بشر مسئول غیر معصوم دیگری در معرض اشتباه بوده و است. انتظار طبیعی و بدیهی از وی در مقام منادی اعتدال این خواهد بود که به انتقادات منصفانه و عاری از غرض توجه متناسبی مبذول دارد و با آراستن بیش از پیش حلقه پیرامون خود در شکل­ گیری و تولد دوره ­ای جدید نقش تاریخی خود را به شایستگی ایفاگر باشد.

پیش از این در جای دیگری وقتی از دغدغه­ های آیت ­الله هاشمی رفسنجانی سخن به میان آمده بود با تشریح وقایع دهه هشتاد تعبیر «اعتدال در اغما» را به میان آورده بودیم. با این وصف حضور جدید هاشمی در آرایش سیاسی کشور و آمادگی برای حضور در عرصه رقابت برای تصدی مسئولیت اجرائی کشور را می ­توان «خروج از اغما» پنداشت. گرچه سالیان درازی حقیقت و مصلحت را دو سوی متضاد و غیر قابل جمع پنداشته­ ایم، اما گذر ایام و تجربیات مختلف ما را به این نکته رهنمون کرده است که عرصه سیاست، عرصه­ ای است که در آن همنشینی مصلحت و حقیقت هم ممکن است و هم مبارک. باید به انتظار نشست و دید آیا قاطبه مردم نیز بازگشت مصلحت به عرصه سیاست را به فال نیک خواهند گرفت یا نه؟»

پس از این یادداشت، سیدباقر اسکویی، مدیرمسئول گذار، یادداشتی نوشته با عنوان «سرمایه اجتماعی و نظام سیاسی» که در بخشی از آن می خوانیم: «...در واقع این سرمایه اجتماعی است که باعث و بانی پیوندهای هدفمند جامعه است و انگیزه و تحرک اجتماعی را موجب می­ شود. و کوتاه سخن آنکه مردم سرافراز ایران با کوله ­باری از تجربه­ های تلخ و شیرین از گذشته­ های دور و نزدیک شان همچون دوران مشروطه، انقلاب شکوهمند اسلامی ایران، دفاع مقدس و تهدیدهای بین­ المللی و غیره آموخته ­اند که با هم­ افزایی سرمایه­ های اجتماعی خویش حاکم و مسلط بر سرنوشت و کشور خود باشند. با وجود تفاوت فضای سیاسی موجود با انتخابات گذشته که برخی از تحلیل­گران و سیاسیون ناآگاه و بعضا کم ­آگاه و مغرض غربی را دچار توهم عدم شرکت و بی رونق بودن انتخابات کرده است، نگارنده معتقد است ملت ایران که به اذعان بسیاری از اندیشمندان حوزه جامعه شناسی سیاسی از پیچیدگی ­های رفتاری ظریفی برخوردار است، با انباشت حاصله از سرمایه­ های اجتماعی که در هر بحرانی طی این سه دهه منش رفتار سیاسی و خواستگاه اجتماعی خویش را به دنیا اعلام و ابراز نموده ­اند، این بار نیز با حضوری هوشمندانه و حداکثری نمونه ­ای از مردم­ سالاری دینی به معرض نمایش جهانیان خواهند گذاشت. انشالله...»    

پس از این دو یادداشت، گزارشی 6 صفحه ای از 22 کاندیدای مشهور انتخابات پیش رو با نام «یک صندلی و یک کرور کاندیدا» درج شده است.

سرویس اقتصاد شماره دوم گذار به بحث مسکن اختصاص دارد که نام «خیال خام خانده داری» برای آن انتخاب شده: «حداکثر درآمد قابل تصور برای یک جوان بیست و هفت، هشت ساله چقدر است؟ یک یا دو میلیون تومان در ماه؟ بیشتر یا کمتر؟ برای این جوان چه دورنمایی برای خانه­دار شدن متصور است؟ چقدر از درآمد ماهیانه خود را، پس از کسر مخارج اجاره، رفت­وآمد و خورد و خوراک باید پس­انداز کند که بتواند در 40 سالگی خانه­دار شود. چهل سالگی زود است؟ برای خانه­دار شدن در 50 سالگی چقدر کار کند، چقدر پس­انداز؟ این دست سئوالات، ذهن اکثریت غریب به اتفاق جوانان این کشور را به خود مشغول کرده است چه آن­که از طرفی هرم سنی جمعیت، به دوره ازدواج و تقاضای مسکن رسیده­اند و از طرف دیگر، جذابیت­های سوداگرایانه در این بخش، خانه­دارشدن را به آرزویی دور و دست­نیافتنی بدل کرده است. آن­چه از نظر می­گذرانید مروری است بر وضعیت بازار مسکن، دلایل آشفتگی آن و پیش­بینی آینده­اش. صاحبنظران جملگی متفق­القولند که بحران مسکن جز با تدبیر (و نه دخالت) دولت قابل مدیریت نیست.»

فهرست مطالب این بخش به این شرح است:

-         تحلیل بازار مستغلات؛ آنچه گذشت، آنچه پیش روشت

-         تضعیف ریال و دلاری شدن بازار مسکن

-         آمار و آثار مسکن مهر به قلم دکتر پروانه اصلانی

-          گفتگو با مقداد همتی، نماینده تام الاختیار وزیر در امور مسکن مهر

-         گزارشی از مسکن مهر پردیس

-         گفتگو با دکتر علی نوذرپور

-         مسکن نه جایی برای سکونت که کالایی برای بقا به قلم دکتر حمیدرضا موسوی

-         نگاهی به وضعیت مسکن افراد کم درآمد

-         گفتگو با دکتر پیروز حناچی معاون وزیر مسکن در دوره اصلاحات

-         نگاهی کوتاه به رابطه کیفیت و قیمت مسکن در تهران به قلم دکتر شادی عزیزی

-         گفتگو با کمال اطهاری درباره رانت جویی در بازار مسکن با عنوان «همه آلوده شده اند»

-          نگاهی به تجارب جهانی سیاست گذاری مسکن به قلم دکتر حجت اله میرزایی

-          راهنمای خرید خانه

-         جدول پهنه بندی تهران

-         33 نکته طلایی خرید خانه

-         گفتگو با رئیس اتحادیه مشاوران املاک

-         راهنمای دریافت تسهیلات از بانک مسکن

-         گفتگو با فردین یزدانی کارشناس بازار مستغلات

-         گفتگو با مدیرعامل متروی تهران

«تهدید و تفاهم» عنوان مجموعه مطالب بخش سیاسی است که پرونده هسته ای ایران را بررسی می کند. گزارشی از شروع بحران و ادامه آن تا امروز، گزارشی از سلسه مذاکرات این 10 سال، یادداشت هایی از هرمیداس باوند و صادق زیباکلام، گفتگو با رامین مهمان پرست و حسن عابدینی و گزارشی از دیپلماسی دولت دهم دیگر مطالب این بخش است.

«مذاکرات تهران افتخارآمیز بود» عنوان گفتگویی با حسن روحانی دبیر اسبق شورای عالی امنیت ملی است.

آخرین مطلب این بخش، ترجمه فصلی از خاطرات جک استراو، وزیر خارجه پیشین انگلستان است که نگاه ریزبینانه و منحصر به فردی به ایران دارد.

شماره دوم گذار در 100 صفحه و به قیمت 5هزار تومان منتشر شده است.


گذار 1


شماره اول ماهنامه اقتصادی سیاسی گذار به صاحب امتیازی و مدیرمسئولی سیدباقر اسکویی، از فعالین جنبش دانشجویی در اواسط دهه 80 منتشر شد. رئیس شورای سیاستگذاری این ماهنامه، سیدمهدی طباطبایی، دبیر اسبق تشکیلات دفتر تحکیم وحدت و مدیرمسئول فعلی ماهنامه نسیم بیداری است که هدف از انتشار این مجله جدید را تعمیق ارتباط با مخاطب و انعکاس صدای مردم به صاحب منصبان اعلام کرده.

در بخش اقتصادی گذار اول، پرونده ای با عنوان («دارا» سواد دارد) کار شده که به بررسی تاثیر تورم بر تحصیل و آموزش می پردازد. گزارشی از رشد هزینه های تحصیل و تاثیر آن بر خانوارهای کم درآمد، مصاحبه با دکتر عبدالله انصاری کارشناس اقتصادآموزش، گزارشی از مدارس مناطق 2 و 4 تهران، یادداشتی از دکتر سعید نایب درباره نسبت عدالت و آموزش  و... نشان می دهند که با افزایش تورم، خانوارهای کم درآمد از بازار آموزش خارج می شوند. در مطلع پرونده آمده است: «در همین شماره، گزارش هایی می خوانید که نشان می دهد نابرابری های آموزشی در حال تشدید است و نقل قولی می خوانید که خبر می دهد هزینه های درمان، در حال فقیرتر کردن فقراست. این جملات به ظاهر ساده، به معنی آن است که عده ای از اهالی این مملکت در معرض بیماری و بی سوادی قرار دارند و تلخ تر اینکه چنین وضعیتی را در عصر «انقلاب دانایی» تجربه می کنیم. عصری که سواد و سلامت انسان ها، اساس قدرت جوامع را تشکیل می دهد و اقتصاد را بارور می کند»

بررسی وضعیت بازار ارز و دلایل گرانی دلار، داستان رکوردزنی های یک بازار هیجان زده درباره صعود شاخص بورس تهران، نگاهی به بازار خودرو، یادداشت های درباره رابطه اقتصاد و معماری و مجموعه مطالبی درباره اقتصاد گردشگری از اهم مطالب اقتصادی شماره اول گذار است. در پایان این بخش یک سبد خرید کالاهای فرهنگی پیشنهاد شده که بر اساس آن برای سه سطح درآمدی روزی 1000 تومان، روزی 3000 تومان و روزی 6000 هزار تومان، کالاهای فرهنگی شامل کتاب و مجله و فیلم و تئاتر و کنسرت و... معرفی شده است.

موضوع اصلی بخش سیاسی با نام «سودای سروری»، کاندیداهای احتمالی انتخابات ریاست جمهوری آینده است که طی آن شرایط 20 نفر از فعالین سیاسی که ممکن است وارد عرصه رقابت انتخابات آتی شوند، بررسی شده است از جمله مصطفی پورمحمدی، مجتبی ثمره هاشمی، سعید جلیلی، غلامعلی حدادعادل، سیدمحمد خاتمی، کمال خرازی، اسفندیار رحیم مشایی، حسن روحانی، محمدرضا عارف، محمدباقر قالیباف، علی لاریجانی، علی مطهری، علی اکبرناطق نوری، محمدعلی نجفی، علی اکبر ولایتی و...

مسلمانان و هتاکان، در آرزوی اوین، نگاهی به زندگی سعید مرتضوی، سیاست مثل ساعت درباره نظام سیاسی کشور سوئیس، وکیل الرعایا؛ درباره شوراهای حل اختلاف و مجموعه مطالبی درباره انتخابات کنگره امریکا مطالب دیگر بخش سیاسی گذار است.

در بخش انتهایی مجله با عنوان کلی «خواندنیها»، گذر تاریخ به انعکاس اخبار اقتصادی ایران در مهر سال های 61، 71، 81 و 91 پرداخته و باشگاه ایثار، ایستادگی این ملت در سال های جنگ را روایت کرده است.

شماره اول ماهنامه اقتصادی سیاسی گذار صد صفحه حجم و 4هزار تومان قیمت دارد.